عبد صالح

عَبدِ صالِح به‌معنای بنده نیکوکار، از اصطلاحات قرآنی که درباره برخی افراد به کار رفته است. منابع شیعه و سنی امام کاظم(ع) را به دلیل عبادت بسیار به عبد صالح ملقب کرده‌اند.

این واژه در قرآن به صورت جمع (عبادک الصالحین) به کار رفته است. قرآن از نوح و لوط به عنوان دو بنده صالح خدا یاد کرده است. در روایتی، ذوالقرنین نیز به عبد صالح ملقب شده است.

بر اساس منابع شیعه و سنی، امام کاظم(ع) را به سبب عبادت بسیار، عبد صالح لقب داده‌اند. در سند برخی روایات منقول از وی نیز با همین تعبیر از او یاد شده است.

در زیارت‌نامه حضرت عباس که از امام صادق(ع) روایت شده، از وی به عنوان عبد صالح یاد شده است. همچنین در زیارتنامه مسلم بن عقیل و هانی بن عروه نیز به آن دو به عنوان عبد صالح سلام داده شده است. در سلام نماز به بندگان صالح خدا درود فرستاده می‌شود.

پانویس

  1. سوره نمل، آیه۱۹.
  2. سوره تحریم، آیه ۱۰.
  3. مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۲، ص۱۹۹؛ عیاشی، تفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۳۴۳.
  4. بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۲۹؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دارصادر، ج۲، ص۴۱۴.
  5. برای نمونه: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۷۷، ۵۳۹، ج۳، ص۵۹، ۱۰۹، ج۴، ص۷۲،۴۱۲.
  6. ابن‌قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۲۵۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۸، ص۲۷۷.
  7. ابن‌مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۱۷۸؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ص۴۲۸.
  8. ابن‌مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۱۸۰؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ص۴۲۸.
  9. امام خمینی و دیگران، رساله توضیح المسائل (مراجع)، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۵۹۸.

منابع

  • ابن‌قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، تصحیح عبدالحسین امینی، نجف، دار المرتضویه، ۱۳۵۶ش.
  • ابن‌مشهدی، المزار الکبیر، تصحیح جواد قیومی اصفهانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ق.
  • امام خمینی، روح‌الله و سایر مراجع، رساله توضیح المسائل (مراجع)، گردآوری سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی و احسان اصولی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بی‌تا.
  • بغدادی، خطیب، تاریخ بغداد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۷ق.
  • عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تصحیح سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، المطبعة العلمیة، ۱۳۸۰ق.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
  • مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
  • یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دارصادر، بی‌تا.